อาชีพเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต แต่ปัจจุบันคนรุ่นใหม่ มุ่งหน้าสู่เมือง หรือ โรงงานอุตสาหกรรมเพื่อทำงานเลี้ยงชีพ ทิ้งงานทางด้านเกษตร งานฝีมือ และ ภูมิปัญญาในท้องถิ่น บางคนมองว่าเป็นงานที่เหนื่อย และไร้อนาคต เมื่อคนออกจากบ้านหลั่งไหลเข้าไปทำงานในเมือง หรือ ต่างถิ่น  ทำให้อาชีพที่เป็นงานฝีมือดั้งเดิมลดน้อยถอยลง ซึ่งไร้การต่อยอด แต่ไม่เป็นเช่นนั้นเสมอไป ลุงผดุงเกียรติ รัตนศรี ช่างปั้นเซรามิคแห่งควนลัง อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ที่ผูกพันซึมซับอาชีพนี้มาตั้งแต่เด็ก อยู่กับ...

      เบตง เป็นอำเภอหนึ่งที่มีความเจริญทางด้านเศรษฐกิจ สามารถสร้างรายได้ให้กับจังหวัดยะลารองจากอำเภอเมือง แต่เนื่องจากลักษณะภูมิประเทศของอำเภอเบตงตั้งอยู่ในระหว่างเทือกเขา สภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงชันไม่สะดวกต่อการเดินทาง ทำให้การคมนาคมขนส่งทางรถยนต์ ซึ่งเป็นเส้นทางหลักมีความล่าช้าใช้เวลาในการเดินทางมากและมีสถิติการเกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง       ที่ผ่านมาหากนักท่องเที่ยวต้องการเดินทางไปที่ เบตง ทำได้โดยขึ้นเครื่องบิน รถไฟ หรือรถทัวร์มาลงที่หาดใหญ่ และเดินทางต่อได้ ...

      ผ้าบาติก หรือ ผ้าปาเต๊ะ เป็นผ้าชนิดหนึ่งที่ผลิตโดยการใช้เทียนหรือวัสดุอื่นปิดเนื้อผ้าในส่วนที่ไม่ต้องการให้ติดสี หรือว่ามันเป็นจุดเล็กๆ ก็ได้ แล้วใช้วิธีการแต้ม ระบาย หรือย้อมในส่วนที่ต้องการ ให้สีติดลงไปบนผ้าเพื่อให้เกิดลวดลายที่สวยงามตามต้องการ ในปัจจุบันยังไม่ได้ข้อสรุปที่แน่นอนว่าผ้าบาติกมีต้นกำเนิดมาจากที่ใด เพราะพบทั้ง อียิปต์ อินเดีย จีน ญี่ปุ่น ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก็พบในอินโดนีเซีย มาเลเซีย นับเป็นวัฒนธรรมร่วมแทบทั่วโลก แต่วัฒนธรรมผ้าบาติกนั้นเป็นศิลปะดั้งเดิ...

      วัฒนธรรมที่มีความสำคัญกับคนไทยไม่น้อยไปกว่าวัฒนธรรมการแต่งกาย และวัฒนธรรมด้านภาษา คือ วัฒนธรรมด้านอาหาร คนไทยมีวัฒนธรรมอาหารที่มีเครื่องปรุงเคียงคู่กับอาหารเพื่อเพิ่มอรรถรสในการรับประทานอาหาร ซึ่งพื้นที่ชายแดนใต้จะมี “น้ำบูดู” น้ำปรุงชั้นเลิศที่เป็นวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญาชาวบ้านที่สืบทอดกันมาเนิ่นนาน ถ้าหาก “ปลาร้า” คือเอกลักษณ์ของชาวอีสาน “บูดู” ก็ถือเป็นเอกลักษณ์ของชายแดนภาคใต้เฉกเช่นเดียวกัน       สันนิษฐานว่า &ldq...

      “ใต้สุดแดนสยาม เมืองงามชายแดน” บ่งบอกถึงความเป็นอัตลักษณ์ของจังหวัดยะลาได้เป็นอย่างดี ความงามประการแรกที่ใครหลาย ๆ คนคำนึงถึง คงไม่พ้นเมืองที่มีผังสวยที่สุดของประเทศไทย จากการที่เทศบาลนครยะลาได้รับการคัดเลือกให้เป็นตัวแทนประเทศไทย ได้รับการเสนอชื่อเพื่อเข้ารับการพิจารณาในส่วนของโซนเอเชียและแปซิฟิค เมื่อปี พ.ศ.2546 จนผ่านการตัดสินชนะเลิศจากกรรมการตัดสินชุดใหญ่ของ UNESCO ได้รับรางวัล UNESCO Cities และมีเว็บไซต์ชื่อดัง จัดอันดับ "ยะลา" ให้เป็นผังเมืองที่ดี...

      ผึ้งชันโรง (stingless bee) เป็นผึ้งชนิดหนึ่งไม่มีเหล็กไน ซึ่งมีอยู่ทุกภาคของประเทศไทย เป็นแมลงตัวเล็กๆที่ให้ประโยชน์มากมายเกินตัว และเป็นแมลงที่ปรับตัวได้เก่ง โดยส่วนใหญ่จะอาศัยตามโพรงต้นไม้ โพรงใต้ดิน และไม่ชอบย้ายที่อยู่อาศัย และน้ำผึ้งที่ได้จากผึ้งชันโรงนั้นมีราคาที่สูงกว่าน้ำผึ้งจากผึ้งทั่วไป เพราะเชื่อว่าน้ำผึ้งที่ได้จากชันโรงมีสรรพคุณทางยา เหนือกว่าน้ำผึ้งทั่วไปด้วยความเข้มข้น เนื่องจากสรีระของผึ้งชันโรงมีความต่างจากผึ้งธรรมดา นับเป็นยอดนักผสมเกสร เนื่องจากชันโรงไม่มีน...

      เมื่อเอ่ยถึงคำว่า ปอเนาะ คนโดยมากมักจินตนาการถึงภาพของโรงเรียนสอนศาสนาที่เคร่งขรึม บางคนคิดว่าเป็นที่รวมของกลุ่มคนหัวรุนแรง เป็นโรงเรียนที่สอนเฉพาะวิชาศาสนา ไม่สอนวิชาสามัญ หลายคนคิดไปว่ามีแต่ครูหนวดเครารุงรังหน้าตาไม่รับแขก กับเด็กที่ไร้รอยยิ้ม ภายใต้ผ้าคลุมหน้า แต่ภาพความจริงของห้องเรียนอิสลามในศตวรรษที่ 21 ที่โรงเรียนศาสนศึกษา ตะปิ้ง (สายะ) สายบุรี ปัตตานี นั่นแตกต่างออกไปด้วยรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ และแววตาที่เป็นประกายแห่งความสุข แต่ก่อนที่เราจะได้เห็นรอยยิ้มและเสียงหัวเรา...

      ตลาดสดในยามเช้าไม่ว่าแห่งหนตำบลใด ภาพที่เห็นเจนตาคือบรรยากาศของความคึกคักในการซื้อหาจับจ่ายของชาวบ้านร้านตลาด เช่นเดียวกันกับ ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ตลาดสดขนาดใหญ่ในเมืองหรือตัวอำเภอเป็นแหล่งรวบรวมอาหารที่หลากหลายของคนในแถบนี้ สินค้ามาจากหลายพื้นที่ ผัก ผลไม้นอกจากในพื้นที่แล้ว ยังมาจากพื้นที่จังหวัดใกล้เคียง เช่น นครศรีธรรมราช ส่วนอาหารทะเลก็มาจากจังหวัดปัตตานีซึ่งเป็นพื้นที่ติดน่านน้ำทะเลอ่าวไทย ทั้งกุ้ง หอย ปู ปลามากมาย       ชาวบ้านที่อยู่ละแวกใกล้เค...

      อำเภอเบตง เป็นอำเภอที่มีขนาดใหญ่ของจังหวัดยะลา ตั้งอยู่ใต้สุดของประเทศไทยอยู่ในแนวเทือกเขาสันกาลาคีรี ภูมิประเทศเป็นภูเขาสูง ทำให้ที่นี่มีอากาศเย็น อากาศดีมีหมอกแทบตลอดทั้งปี ส่วนนี้นี่เองที่ทำให้พื้นที่เบตงนั้นมีความโดดเด่นในการทำเกษตรกรรม ทั้งการทำสวนผลไม้ สวนกาแฟ ยางพารา และ การเลี้ยงปลา คุณสันติชัย  จงเกียรติขจร เกษตรกรผู้เลี้ยงปลาบ้านบ่อน้ำร้อน ต.ตาเนาะแมเราะ อ.เบตง จ.ยะลา ที่เคยกรีดยางพาราเป็นรายได้หลัก แต่ 2-3 ปีมานี้รายได้จากยางพาราในช่างตกต่ำเสียเหลือเกิน ทำให้...

      ถ้าเอ่ยถึงแหล่งปลูกกาแฟ เรามักจะนึกถึงดินแดนทางภาคเหนือ แต่ในพื้นที่ภาคใต้ก็มีการปลูกกาแฟไม่น้อยเช่นกัน ตั้งแต่พื้นที่จังหวัดชุมพรลงมา มีการปลูกกาแฟแซมไปกับสวนยาง บางพื้นที่ก็เป็นสวนกาแฟล้วนๆ ในพื้นที่ชายแดนภาคใต้ก็เช่นกัน ในยุคที่ยางราคาตก ชาวบ้านก็เริ่มเปลี่ยนมาปลูกผลไม้ตามกระแสทุเรียนแพงบ้าง ปลูกกาแฟแซมไปกับสวนยางบ้าง แต่หลายคนอาจยังไม่เคยทราบว่าในพื้นที่สูงและอากาศเย็น ขอบพื้นที่ป่าฮาลาบาลาอย่างอำเภอเบตงนั้นมีการปลูกกาแฟมากว่า 70 ปีแล้ว โดยมีเรื่องราวความเป็นมาอันผูกพันก...